ฟุตเทจ (Footage) เป็นคำศัพท์ที่ใช้ในวงการภาพยนตร์และวิดีโอ ซึ่งหมายถึงชุดของภาพเคลื่อนไหวที่ถูกบันทึกไว้ ไม่ว่าจะเป็นจากกล้องถ่ายทำภาพยนตร์ กล้องวิดีโอ หรืออุปกรณ์บันทึกภาพอื่น ๆ คำว่า “ฟุตเทจ” ในภาษาไทยก็สามารถใช้ทับศัพท์ได้โดยตรงหรืออาจเรียกว่า ภาพบันทึกวิดีโอ ทั้งนี้ฟุตเทจถือเป็นวัตถุดิบหลักที่สำคัญในกระบวนการตัดต่อและผลิตสื่อวิดีโอ
ประเภทของฟุตเทจ
ฟุตเทจสามารถแบ่งออกได้เป็นหลายประเภทตามลักษณะการใช้งาน ดังนี้:
- Raw Footage (ฟุตเทจดิบ)
ฟุตเทจดิบ คือวิดีโอที่ถูกบันทึกไว้โดยไม่มีการตัดต่อหรือแก้ไขใด ๆ มักถูกถ่ายตรงจากกล้องโดยไม่มีการปรับแต่งสี เสียง หรือการแก้ไขอื่น ๆ ฟุตเทจดิบเป็นส่วนที่สำคัญเพราะเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างวิดีโอ โดยจะนำมาใช้ในการตัดต่อภายหลัง - Stock Footage (ฟุตเทจสำเร็จรูป)
ฟุตเทจสำเร็จรูปเป็นวิดีโอที่ถูกถ่ายไว้ล่วงหน้าและถูกจัดเก็บไว้เพื่อการใช้งานในอนาคต มักถูกใช้ในกรณีที่ทีมงานไม่สามารถถ่ายทำวิดีโอเองได้หรือต้องการภาพที่เฉพาะเจาะจง เช่น ภาพวิวทิวทัศน์, ภาพคนเดินถนน หรือภาพเหตุการณ์ต่าง ๆ - B-Roll (บีโรล)
ฟุตเทจประเภทนี้เป็นภาพเสริมที่ใช้ในการประกอบเนื้อหา เพื่อช่วยในการเล่าเรื่องหรืออธิบายสิ่งต่าง ๆ มักไม่ใช่ภาพหลัก แต่มีความสำคัญในการเพิ่มความน่าสนใจให้กับเนื้อหา เช่น การถ่ายภาพเบื้องหลัง หรือภาพประกอบในสารคดี
ความสำคัญของฟุตเทจในงานตัดต่อวิดีโอ
ฟุตเทจเป็นองค์ประกอบพื้นฐานที่สำคัญในกระบวนการตัดต่อวิดีโอ โดยผู้ตัดต่อวิดีโอจะนำฟุตเทจที่มีมาประกอบเป็นเรื่องราวตามแนวคิดที่ต้องการสื่อสาร ฟุตเทจที่มีคุณภาพสูงและได้รับการบันทึกมาอย่างดีจะช่วยให้กระบวนการตัดต่อราบรื่นและง่ายขึ้น การเลือกใช้ฟุตเทจที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้วิดีโอที่เสร็จสมบูรณ์มีความสวยงามและสมบูรณ์แบบ
- การจัดเรียงฟุตเทจ: การจัดเรียงฟุตเทจในลำดับที่ถูกต้องมีความสำคัญอย่างยิ่ง ฟุตเทจจะถูกจัดลำดับเพื่อนำเสนอเรื่องราวหรือแนวคิดให้มีความต่อเนื่องและน่าสนใจ ผู้ตัดต่อจึงต้องเลือกฟุตเทจที่มีความสอดคล้องกับเนื้อหา
- การตัดต่อฟุตเทจ: หลังจากจัดเรียงฟุตเทจแล้ว ขั้นตอนถัดมาคือการตัดต่อ ซึ่งรวมถึงการตัดช่วงเวลาที่ไม่จำเป็นออก การปรับแต่งเสียง การเพิ่มเอฟเฟกต์ หรือการปรับสีเพื่อให้เข้ากับบรรยากาศของวิดีโอ
การบันทึกฟุตเทจที่มีคุณภาพ
เพื่อให้ได้ฟุตเทจที่มีคุณภาพสูงสำหรับการตัดต่อ จำเป็นต้องมีการวางแผนและเตรียมการที่ดี การบันทึกฟุตเทจที่มีคุณภาพไม่เพียงแต่ขึ้นอยู่กับกล้องที่ใช้ แต่ยังขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่น ๆ เช่น แสง, องค์ประกอบภาพ, ความคมชัด และการเคลื่อนไหวของกล้อง
- แสง: การจัดแสงที่ดีจะทำให้ฟุตเทจมีความชัดเจนและสวยงาม การถ่ายทำในสถานที่ที่มีแสงไม่เพียงพออาจทำให้ฟุตเทจมีคุณภาพต่ำ ดังนั้นการใช้ไฟเสริมในบางกรณีจะช่วยให้ฟุตเทจดูมีคุณภาพมากขึ้น
- การจัดองค์ประกอบภาพ: การเลือกจัดองค์ประกอบภาพที่ดี เช่น การจัดวางวัตถุในเฟรม หรือการใช้หลักการ “กฎสามส่วน” จะทำให้ฟุตเทจดูน่าสนใจและดึงดูดสายตาผู้ชมมากขึ้น
- การเคลื่อนไหวของกล้อง: การเคลื่อนไหวของกล้องที่ราบรื่นและคงที่ช่วยให้ฟุตเทจดูเป็นมืออาชีพ การใช้ขาตั้งกล้องหรืออุปกรณ์เสริมอื่น ๆ จะช่วยลดการสั่นสะเทือนที่ไม่พึงประสงค์
การใช้งานฟุตเทจในโปรแกรมตัดต่อ
ฟุตเทจที่ถูกบันทึกไว้จะถูกนำไปใช้ในโปรแกรมตัดต่อวิดีโอ เพื่อทำการปรับแต่งให้ตรงกับความต้องการในการสร้างสรรค์เนื้อหาวิดีโอ ปัจจุบันมีโปรแกรมตัดต่อหลากหลายให้เลือกใช้ เช่น Adobe Premiere Pro, Final Cut Pro, และ DaVinci Resolve โดยโปรแกรมเหล่านี้มีเครื่องมือที่ช่วยในการตัดต่อฟุตเทจ การปรับสี (Color Grading) และการเพิ่มเอฟเฟกต์ต่าง ๆ
- การนำเข้าฟุตเทจ: ฟุตเทจที่ถูกบันทึกไว้สามารถนำเข้าโปรแกรมตัดต่อได้โดยง่าย ซึ่งการจัดระเบียบไฟล์ฟุตเทจตั้งแต่แรกเริ่มจะช่วยให้การทำงานง่ายขึ้น
- การปรับสี: ฟุตเทจดิบมักต้องการการปรับแต่งสีเพื่อให้ภาพดูสวยงามและเข้ากับโทนของวิดีโอ การปรับสีเป็นขั้นตอนที่จำเป็นเพื่อให้ฟุตเทจดูกลมกลืนกันทั้งหมด
- การเพิ่มเอฟเฟกต์: ฟุตเทจสามารถถูกเพิ่มเอฟเฟกต์ต่าง ๆ เพื่อเพิ่มความน่าสนใจ เช่น การใช้ฟิลเตอร์ การเบลอ หรือการทำซ้อนภาพ