ในงานตัดต่อวิดีโอและการผลิตภาพยนตร์ คำว่า “แมท” (Matte) หรือในภาษาไทยว่า “แมท” เป็นคำที่สำคัญและมักใช้บ่อยในงานที่เกี่ยวข้องกับภาพดิจิทัล การใช้แมทในกระบวนการตัดต่อวิดีโอคือการสร้างส่วนหนึ่งของภาพหรือเฟรมที่จะแยกออกจากส่วนอื่น ๆ เพื่อสร้างเอฟเฟกต์หรือการรวมฉากที่ซับซ้อนกว่าปกติ
แมทถูกใช้ในการสร้างเลเยอร์ภาพ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดว่าเราต้องการแสดงส่วนใดของภาพ และส่วนใดที่ควรถูกซ่อนหรือแทนที่ด้วยภาพอื่น แมทสามารถทำให้ผู้ตัดต่อสามารถสร้างเอฟเฟกต์ที่ดูเหมือนซับซ้อน แต่แท้จริงแล้วใช้การซ้อนทับภาพต่างๆ ในหลายเลเยอร์ โดยเครื่องมือและเทคนิคนี้มีการใช้อย่างแพร่หลายในการผลิตภาพยนตร์ วิดีโอ และเอฟเฟกต์พิเศษที่ทันสมัย
การใช้แมทในงานตัดต่อวิดีโอ
ในงานตัดต่อวิดีโอ แมทถูกนำมาใช้ในการซ้อนภาพหรือเลเยอร์ต่างๆ กัน โดยทั่วไปมีการใช้เพื่อสร้างภาพที่ต้องการให้บางส่วนโปร่งแสงหรือถูกบัง การสร้างแมทนั้นอาจเป็นได้ทั้งการใช้เครื่องมือสร้างแมทแบบแมนนวล หรือการใช้คีย์เช่น คีย์โครมา (Chroma Key) ซึ่งใช้ในการตัดฉากเขียวหรือฉากน้ำเงินออก
ตัวอย่างที่ชัดเจนในการใช้แมทคือการทำเอฟเฟกต์การแทนที่พื้นหลัง ซึ่งถ่ายทำโดยการให้บุคคลอยู่หน้าแบคกราวด์สีเขียว จากนั้นนำแบคกราวด์ออกโดยใช้เทคนิคที่เรียกว่า “แมทติ้ง” (Matting) แล้วใส่ภาพหรือวิดีโอพื้นหลังที่ต้องการเข้าไปแทนที่
ประเภทของแมท
แมทสามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท ขึ้นอยู่กับการใช้งานในบริบทต่างๆ โดยประเภทหลัก ๆ ของแมทได้แก่:
- การสร้างแมทด้วยมือ (Hand-drawn Matte)
การสร้างแมทด้วยมือเป็นการวาดหรือกำหนดขอบเขตของภาพโดยตรง โดยวิธีนี้เป็นการกำหนดแมทที่ละเอียดและต้องการความแม่นยำสูง มักใช้เมื่อการซ้อนภาพหรือการคีย์แบบอัตโนมัติไม่สามารถให้ผลที่สมบูรณ์ได้ - รูปร่างแมท (Garbage Matte)
รูปร่างแมท หรือ Garbage Matte คือการใช้แมทเพื่อลบส่วนที่ไม่ต้องการออกจากภาพ เช่น การตัดบางส่วนของฉากที่ไม่สามารถตัดออกด้วยวิธีอื่น ๆ หรือเพื่อลดรายละเอียดที่ไม่ต้องการออกไป รูปร่างแมทมักใช้ในขั้นตอนการเตรียมการตัดต่อก่อนการคีย์ - ลูม่าแมท (Luma Matte)
ลูม่าแมท (Luma Matte) ใช้ความสว่างหรือความเข้มของภาพในการสร้างแมท กล่าวคือจะใช้ค่าน้ำหนักของแสงในภาพในการกำหนดว่า พื้นที่ใดของภาพควรแสดงผล และพื้นที่ใดควรถูกปิดบัง วิธีนี้มักใช้เพื่อแยกส่วนที่สว่างและส่วนที่มืดออกจากกัน - อัลฟาแมท (Alpha Matte)
อัลฟาแมท (Alpha Matte) เป็นรูปแบบของแมทที่ใช้ช่องอัลฟา (Alpha Channel) ของภาพในการกำหนดความโปร่งแสงของแต่ละส่วนของภาพ ช่องอัลฟาจะกำหนดว่าแต่ละพิกเซลของภาพควรจะโปร่งใสแค่ไหน ทำให้สามารถซ้อนภาพได้อย่างละเอียดและมีความซับซ้อนมากยิ่งขึ้น
การใช้แมทในการสร้างเอฟเฟกต์พิเศษ
แมทเป็นองค์ประกอบสำคัญในการสร้างเอฟเฟกต์พิเศษ (VFX) ในภาพยนตร์และวิดีโอ โดยแมทถูกใช้เพื่อซ้อนทับเลเยอร์ภาพต่างๆ เพื่อให้เกิดภาพที่ดูสมจริง ยกตัวอย่างเช่น การใช้แมทในการสร้างฉากแฟนตาซีที่มีตัวละครหลักอยู่ในโลกที่ถูกสร้างขึ้นโดยการคอมพิวเตอร์กราฟิก (CGI) แมททำให้การรวมตัวของวิดีโอจากโลกจริงและกราฟิกดิจิทัลนั้นดูเรียบเนียนและสมจริงมากยิ่งขึ้น
ตัวอย่างหนึ่งของการใช้แมทที่เป็นที่รู้จักกันดีคือการใช้ Green Screen หรือพื้นหลังสีเขียว เมื่อถ่ายทำ นักแสดงจะถูกถ่ายบนพื้นหลังสีเขียว และจากนั้นสามารถใช้เทคนิคแมทเพื่อแทนที่สีเขียวด้วยฉากหรือภาพที่ต้องการ วิธีนี้ทำให้สามารถสร้างฉากที่ดูเหมือนถ่ายในสถานที่จริง ๆ โดยไม่ต้องออกไปถ่ายทำนอกสถานที่
เครื่องมือและซอฟต์แวร์สำหรับการสร้างแมท
ในการตัดต่อวิดีโอ มีซอฟต์แวร์และเครื่องมือหลายอย่างที่สามารถช่วยสร้างและปรับแต่งแมทได้ เช่น:
- Adobe After Effects: เป็นหนึ่งในซอฟต์แวร์ที่มีชื่อเสียงสำหรับการสร้างและปรับแต่งแมท เนื่องจากมีเครื่องมือที่ช่วยในการตัดต่อและสร้างเอฟเฟกต์ภาพยนตร์ที่หลากหลาย
- Nuke: เป็นซอฟต์แวร์ที่มักใช้ในอุตสาหกรรมภาพยนตร์เพื่อทำงานด้านคอมพอสิชัน (Compositing) และมีเครื่องมือที่ทรงพลังในการจัดการกับแมทและการรวมภาพ
- Final Cut Pro: ซอฟต์แวร์นี้ก็มีเครื่องมือที่สามารถช่วยสร้างแมทเพื่อทำการซ้อนภาพหรือปรับแต่งเฟรมที่ต้องการได้
การประยุกต์ใช้แมทในงานเชิงสร้างสรรค์
การใช้แมทไม่ได้จำกัดอยู่แค่การทำเอฟเฟกต์พิเศษเท่านั้น แต่ยังสามารถใช้ในงานสร้างสรรค์อื่นๆ เช่น การทำภาพซ้อนเพื่อสร้างความรู้สึกที่น่าสนใจหรือแปลกใหม่ เช่น การทำ Double Exposure ที่จะซ้อนภาพสองภาพเพื่อสร้างเอฟเฟกต์ที่ดูซับซ้อนและศิลปะ หรือการซ้อนภาพในงานโฆษณาเพื่อดึงดูดความสนใจ